VNA- Qua đôi bàn tay khéo léo của người làng Nguyễn, Thái Bình, các nguyên liệu như gạo nếp, lạc, vừng, gấc, mỡ lợn, vỏ quýt… hòa quyện với nhau tạo nên thứ bánh quê dân dã, vừa béo, vừa bùi.
Nhắc tới Thái Bình, ngoài điểm đến chùa Keo cổ kính, đền Trần linh thiêng, du khách còn ấn tượng với nhiều món ăn ngon đậm chất quê dân dã. Ngoài canh cá Quỳnh Côi, nem chạo Vị Thủy, bún bung, nộm sứa hay bánh giò Bến Hiệp… thì bánh cáy cũng được xem là thức quà quê bình dị với không ít người.
Tên gọi của bánh bắt nguồn từ hạt nếp cái hoa vàng đem ngâm, trộn gấc đỏ đồ xôi, rồi ép dẻo, xắt hạt lựu lại đem phơi khô (có màu vàng giống trứng con cáy nên bánh có tên gọi là bánh cáy). Vùng Thái Bình có nhiều nơi làm bánh cáy nhưng nổi tiếng hơn cả vẫn là loại bánh có xuất xứ từ làng Nguyễn, thuộc xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng. Món bánh quê tuy giản dị nhưng đòi hỏi quy trình chế biến tỉ mỉ, công phu. Hiện, toàn xã có khoảng 300 hộ làm bánh, cho sản lượng 120-150 tấn mỗi tháng.
Để làm được một mẻ bánh cáy, trước đó ít nhất khoảng nửa tháng, mỡ lợn đã được thái nhỏ hạt lựu rồi ướp trộn với đường cho thấm. Sau đó, gần đến lúc làm bánh, nguyên liệu này tiếp tục được đem xào cho đến khi khẩu mỡ đạt độ trong và giòn. Các phụ liệu như lạc, vừng cũng được bà con rang chín, xát nhẹ để bỏ vỏ. Cà rốt, gừng tươi, vỏ quýt tươi đem xào đường rồi để riêng.
Nếp làm bánh phải là loại nếp cái hoa vàng vừa thơm vừa dẻo. Nếp được chia làm 3 phần, trong đó, hai phần để nấu xôi, một phần để làm bỏng (còn gọi là làm nẻ). Gạo nấu xôi tiếp tục đem chia đôi, một nửa nấu xôi gấc cho màu đỏ và nửa còn lại nấu với nước quả dành dành để tạo màu vàng tươi. Sau khi hai loại xôi đã chín, người dân đem trộn với nhau rồi giã nhuyễn. Hỗn hợp quyện đều tiếp tục được cán mỏng, cắt thành lát nhỏ dài như mứt bí rồi sấy khô. Phần gạo nếp còn lại, người dân rang thành bỏng cho nở bung, sau đó sàng sẩy sạch trấu để có mớ nẻ dậy mùi thơm.
Sau khi đã sơ chế hoàn chỉnh, người làm đem hỗn hợp trên trộn đều với mật mía và đổ vào chảo, đảo đều tay cho tới khi dậy mùi thì múc vào khuôn gỗ đã lót sẵn vừng bên trong để tạo hình. Bánh khi cứng lại được lấy ra khỏi khuôn và khoác lớp "áo vừng" bóng bẩy bên ngoài.
Bánh cáy thành phẩm đạt chất lượng phải đảm bảo độ ngọt vừa phải, thơm mùi lạc, vừng rang, ngậy vị của mứt bí, độ béo của xôi, dừa và vị cay cay của gừng… Khi cắn miếng bánh, thực khách sẽ cảm nhận được sự hòa quyện hương vị dẻo thơm, ngậy, bùi của những nguyên liệu từ ruộng đồng. Ẩn sau mỗi miếng bánh là cả quá trình làm tỉ mẩn, chất chứa tấm quê chân tình của người dân làng Nguyễn.
Cách làm bánh cáy Thái Bình ngon đúng chuẩn
Bước 1: Một chiếc bánh cáy làng Nguyễn thơm ngon đúng vị thì điều quan trọng là mỡ lợn các bạn phải ướp với muối+ đường trong khoảng nửa tháng. Sau đó đem ra thái hạt lựu. Bắt một cái chảo lên bếp đun nóng rồi cho mỡ vào xào với một ít đường, xào đến khi mỡ chuyển màu trong và giòn là được.
Bước 2: Vo lại gạo nếp đã ngâm với nước lạnh để qua đêm.
Bước 3: Rang chín vàng giòn lạc và vừng. Với lạc thì chúng ta còn phải bỏ lớp vỏ lụa nữa nhé!
Bước 4: Rang nổ gạo nếp cái hoa vàng thành những hạt bỏng, nở tung. Lọc cho sạch vỏ trấu.
Bước 5: Hòa đường vào một bát nước lạnh, các bạn hòa nước đường đặc một tí nhé! Từ gừng các bạn pha một bát nhỏ nước gừng. Làm nóng chảo rồi cho cà rốt vào xào cùng nước đường, vỏ quýt tươi, nước gừng. Cà rốt chín thì tắt bếp cho ra dĩa.
Bước 6: Chia gạo nếp chia ra làm 2 phần. Phần thứ nhất chúng ta đem đồ sôi gấc. Phần thứ hai thì đem đồ với nước dành dành chín để có được sôi màu nghệ đẹp mắt. Khi đã đồ xôi xong thì cho sôi vào cối và giã thật mềm mịn như bột ngay khi sôi vẫn còn nóng. Chúng ta cũng có thể thay đổi trình tự các bước làm đơn giản hơn bằng cách xay nhuyễn bột làm bánh cáy rồi mới trộn màu cũng được.
Bước 7: Cán mỏng phần bột vừa xay nhuyễn rồi cắt thành những lát mỏng vừa như mứt đem đi sấy khô.
Bước 8: Cho mỡ lợn vào chảo nóng, đun cho ra dầu rồi cho bột đã sấy khô vào đảo đều đên khi bánh giòn, tỏa mùi thơm. Đây là một bước quan trọng mà không thể bỏ qua trong cách làm bánh cáy đâu đấy!
Bước 9: Cho tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị sẵn ở trên vào một âu lớn, thêm đường mía vào và trộn đều. Sau đó cho hỗn hợp vào chảo nóng để hâm đến khi có mùi thơm thì trút vào một cái khuôn gỗ có lót sẵn vừng rang bên dưới đáy. Dùng tay ấn cho bánh thật chặt, thật cứng vậy là đã hoàn thành xong tất cả các bước của cách làm bánh cáy Thái Bình rồi cả nhà!
0 Comments